Friday, May 28, 2021

Míoca

Nuair a dhíolamar an seanteach, thógamar ár dteach nua, Ceann Scríbe, taobh leis, dhá bhliain déag ó shin. Fíorú brionglóide. Gasúir tógtha. Morgáiste íoctha. 

Ó tharla an seanteach ceannaithe againn am a raibh tithe i bhfad níos saoire ná mar atá anois, bhíomar in ann an teach nua a thógáil, agus cúpla pingin a chur go leataobh don 'rainy day' - tá muid ag dul anonn in aois, an dtuigeann sibh, agus ní bhíonn an todhchaí i gcónaí cineálta le daoine atá ag dul anonn in aois; caithfear a bheith ciallmhar agus cúramach. 

Bhíomar cúramach. Bhuel, sin mar a cheap muid, pé scéal é. Is beag a cheapamar ag an am go raibh an 'rainy day' ag dul ag titim sa mhullach orainn níos luaithe ná mar a shamhlaíomar, agus go mbeadh baint nach beag ag 'rainy days' lenár gcrá. 

An bhfuil míoca sna bloic a choinníonn díon os ár gcionn? Sin ceist mhaith. Tógadh an teach aimsir na mbloc lochtach, agus is ón gcomhlacht céanna a cheannaíomar na bloic agus a cheannaigh go leor daoine eile ag an am. 

Le trí bliana anuas, chomh luath agus a d'fheicfeadh fear an tí aon scoilt ag teacht ar na ballaí, líon sé an scoilt. Ar fhaitíos na bhfaitíos, cheannaíomar péint speisialta (agus an-daor) le cur ar an teach, péint a choinneodh an bháisteach ó na bloic, agus a chuirfeadh stop le tuilleadh scoilteanna, bhí súil againn. Má théann taise agus bloic-le-míoca i dteagmháil lena chéile, scoilteann an bloc, agus tarlaíonn rudaí mar seo

Más rud go bhfuil úinéirí tí in amhras faoi na bloic ina dtithe, caithfear tástáil a fháil déanta, le go mbeidh deis acu cúiteamh de shaghas éigin a fháil ón rialtas, le rudaí a chur ina gceart. Cosnaíonn an tástáil €6000 nó mar sin, agus beidh ar úinéirí na dtithe an méid sin a íoc, as a bpócaí fhéin, sula mbeidh baol ann go bhfaighidh siad pingin rua. 

De réir mar a thuigim, 80% de chostas atógáil an tí atá i gceist, má éiríonn le hiarratas an úinéara. Níl costas aon gharáiste ná aon chlaí teorann a tógadh leis na bloic chéanna san áireamh sa 80% sin, go bhfios dom, agus níl aon réiteach ann a chuideodh le costas stórála ábhar an tí, ná le costas cóiríochta cíosa a íoc don úinéir agus a theaghlach, fhad is atá an teach-le-míoca á chur ina cheart. 

Tá go leor faoin scéal seo nach dtuigim.  

Más rud gur chloígh an comhlacht, mar a mhaíonn siad, 'with all relevant Government standards, regulations and specifications' cá raibh na rialtóirí, agus cé atá freagrach as an bpraiseach seo? 

Cén fáth a gceapann an rialtas go mbeadh aon úinéir tí in ann costas 20% sa bhreis a íoc ar theach as ar íoc siad a ndóthain cheana?

Cén fáth an bhfuil an oiread sin éagsúlachta idir thorthaí na dtástálacha atá déanta go dtí seo? Más fíor an méid a chloisim, tá tithe ann a moltar iad a leagan, tithe eile agus moltar nach gá ach an balla amuigh a leagan? 

Níl a fhios agam céard atá romhainn mar úinéirí, ach tá imní romhainn chuile lá beo. Níl a fhios agam céard a tharlóidh do Cheann Scríbe, ach tá a fhios agam an méid seo, a léitheoirí, ní maith liom an cineál tromaíochta a fheicim ag tarlú, ar na meáin shóisialta. 

Cibé duine, comhlacht nó rialtas atá freagrach as an bpraiseach seo, ní cheart go mbeadh aon tromaíocht á dhéanamh ar oibrithe comhlachta, ar ghaolta úinéirí chomhlachta, ná ar dhaoine atá ag ceannach ábhar ón gcomhlacht i gceartlár na faidhbe seo. Ní hiadsan atá freagrach as na bloic lochtacha. 

No comments: